Maskat ndihmojnë në mbrojtjen e njerëzve që i mbajne ato nga marrja ose përhapja e SARS-CoV-2, virusin që e shkakton COVID-19, por tani studiuesit kanë shtuar prova për një përfitim tjetër të mundshëm për përdoruesit: Lagështia e krijuar brenda maskës mund të ndihmojë në luftimin e sëmundjeve të frymëmarrjes siç është COVID-19.
Ky nivel më i lartë i lagështisë në ajrin e thithur, sugjerojnë studiuesit, mund të ndihmojë në shpjegimin pse mbajtja e maskave ka qenë e lidhur me ashpërsinë më të ulët të sëmundjes tek njerëzit e infektuar me SARS-CoV-2, sepse dihet që hidratimi i traktit respirator përfiton nga sistemi imunitar.
“Ne zbuluam se maskat e fytyrës rrisin fuqishëm lagështinë në ajrin e thithur dhe propozojnë që hidratimi që rezulton i traktit respirator mund të jetë përgjegjës për zbulimin e dokumentuar që lidh ashpërsinë më të ulët të sëmundjes COVID-19 me vendosjen e nje maske”, tha autori kryesor i studimit Adriaan Bax, Ph.D., NIH Hetues i Dalluar. “Nivele të larta të lagështisë janë treguar për të zbutur ashpërsinë e gripit dhe ai mund të jetë i zbatueshëm për ashpërsinë e COVID-19 përmes një mekanizmi të ngjashëm.”
Nivelet e larta të lagështisë mund të kufizojnë përhapjen e një virusi në mushkëri duke promovuar pastrimin mukociliar (MCC), një mekanizëm mbrojtës që heq mukusin, dhe grimcat potencialisht të dëmshme brenda mukusit, nga mushkëritë. Nivelet e larta të lagështisë gjithashtu mund të forcojnë sistemin imunitar duke prodhuar proteina speciale, të quajtura interferone, që luftojnë kundër viruseve, një proces i njohur si përgjigja e interferonit. Nivelet e ulëta të lagështisë janë treguar të dëmtojnë përgjigjen e interferonit, e cila mund të jetë një arsye pse njerëzit kanë më shumë gjasa të marrin infeksione të frymëmarrjes në mot të ftohtë.
Studimi testoi katër lloje të zakonshëm maskash: një maskë N95, një maskë kirurgjikale e disponueshme me tre shtresa, një maskë pambuk-poliester me dy shtresa dhe një maskë e rëndë pambuku. Studiuesit matën nivelin e lagështisë duke kërkuar që një vullnetar të marrë frymë në një kuti çeliku të mbyllur. Kur personi nuk kishte maskë, avulli i liruar nga lëshimi i frymëmarrjes mbushte kutinë, duke çuar në një rritje të shpejtë të lagështisë brenda kutisë.
Kur personi kishte një maskë, grumbullimi i lagështisë brenda kutisë u zvogëlua shumë, për shkak të pjesës më të madhe të avujve të ujit që mbetën në maskë, duke u kondensuar dhe ri-thithur. Për tu siguruar që nuk kishte rrjedhje, maskat u vendosën fort në fytyrën e vullnetarit. Matjet u morën në tre temperatura të ndryshme të ajrit, duke filluar nga rreth 46 deri 98 gradë Fahrenheit.
Rezultatet treguan se të katër maskat rritën nivelin e lagështisë së ajrit të thithur, por në shkallë të ndryshme. Në temperatura më të ulëta, efektet lagështuese të të gjitha maskave u rritën shumë. Në të gjitha temperaturat, maska e trashë e pambukut çoi në nivelin më të rritur të lagështisë.
“Niveli i rritur i lagështisë është diçka që njerëzit që mbajnë maska ndoshta e ndjejnë pa qenë në gjendje ta njohin dhe pa e kuptuar që kjo lagështi mund të ishte vërtet e mirë për ta”, tha Bax.
Studiuesit nuk shikuan se cilat maska janë më efektive kundër inhalimit ose transmetimit të virusit. Studimet e mëparshme nga Bax dhe kolegët e tij treguan se edhe maskat nga materialet e ndryshme mund të ndihmojnë në bllokimin e mijëra spërklave që njerëzit lëshojnë përmes vetëm të folurit të cilat nëse lirohen, mund të qëndrojnë në ajër për shumë minuta. Ndërsa studimi aktual nuk shqyrtoi pikat e frymëmarrjes, ai ofron më shumë prova se pse maskat janë thelbësore për të luftuar COVID-19.
“Edhe kur më shumë njerëz në të gjithë vendin fillojnë të vaksinohen, ne duhet të jemi vigjilent për të bërë pjesën tonë për të parandaluar përhapjen e koronavirusit që shkakton COVID-19”, tha Drejtori i NIDDK Dr. Griffin P. Rodgers. “Ky hulumtim mbështet rëndësinë e mbajtjes së maskës si një mënyrë e thjeshtë, por efektive, për të mbrojtur njerëzit përreth nesh dhe për të mbrojtur veten nga infeksioni i frymëmarrjes, veçanërisht gjatë këtyre muajve të dimrit kur rritet ndjeshmëria ndaj këtyre viruseve.”
Marrë nga Science Daily.
