Hidroksiklorokuina, ilaçi anti-malarial që Donald Trump po merr për të parandaluar Covid-19, ka rritur vdekjen në pacientët e trajtuar me të në spitalet në të gjithë botën, ka treguar një studim.
Një studim i madh mbi mënyrën se si hidroksiklorokuina dhe versioni i i vjetër, klorokuina, janë përdorur në gjashtë kontinente – pa testime klinike – zbulon një pamje të qartë. Shkencëtarët thanë se rezultatet treguan se ilaçi nuk duhet t’u jepet më pacientëve meCovid-19, përveç në parametrat e duhur të hulumtimit.
Ndërsa, punimi i botuar në internet në revistën mjekësore Lancet, që nuk është një testim i dizajnuar për të vlerësuar ilaçin, tregon se nxitimi për ta përdorur atë në të gjithë botën mund të jetë këshillë jo e duhur. Një numër i konsiderueshëm i mjekëve e kanë përshkruar atë ilaç pa dëshmi. Dihet që ilaçi mund të shkaktojë parregullsi në zemër, por shumë kanë pohuar se është i sigurt për shkak të përdorimit të tij të gjatë për trajtimin e malaries.
Pati një nxitim për të përdorur ilaçin në rastet me Covid-19 pasi mjeku francez Didier Raoult tha se po shëronte pacientët e tij në spitalin La Timone, në Marsejë. Presidenti amerikan atëherë pretendoi se hidroksiklorokuina – më pak toksike sesa klorokuina origjinale – ishte një kurë , dhe më vonë tha që po e merrte vetë kundër koronavirusit.
Ilaçet janë mjaft të sigurta për pacientët që trajtohen për malarie, por Covid-19 është një sëmundje shumë e ndryshme. Autorët e punimit i bashkuan rezultatet e më shumë se 96,000 pacientëve në 671 spitale, duke marrë një nga ilaçet, me ose pa një antibiotik siç është azitromicina, midis 20 dhjetorit dhe 14 prillit.
Shkalla e vdekjes në mesin e të gjitha grupeve që merrnin ilaçet ishte më e lartë se në mesin e njerëzve që nuk merrnin atë ilaç. Një nga gjashtë nga ata që morën një nga ilaçet vdiq, ndërsa një në pesë vdiq nëse po merrnin klorokuinë me një antibiotik, dhe një në katër te ata që merrnin hidroksiklorokuinë dhe një antibiotik. Shkalla e vdekjes në mesin e pacientëve që nuk morën ilaçet ishte një në 11.
Statistikat nuk janë saktësisht të krahasueshme sepse ky nuk ishte një testim, kishte dallime në moshë, gjini, shëndetin e përgjithshëm dhe fazën e sëmundjes së pacientëve. Por, autorët amerikanë të studimit thonë se kishte ende vdekshmëri më të lartë në mesin e atyre që marrin ilaçet.

Ekipi gjithashtu zbuloi se aritmitë serioze kardiake, të cilat shkaktojnë rrahjet e shpejta dhe të çrregullta të zemrës, ishin më të shpeshta në të gjitha grupet që merrnin një nga katër regjimet e trajtimit. Rritja më e madhe ishte në grupin e trajtuar me hidroksiklorokuinë në kombinim me një antibiotik, ku 8% e pacientëve zhvilluan një aritmi të zemrës në krahasim me 0.3% të pacientëve që nuk u jepen ilaçet.
“Ky është studimi i parë në shkallë të gjerë për të gjetur dëshmi statistikisht të forta se trajtimi me klorokuinë ose hidroksiklorokuinë nuk u bën dobi pacientëve me Covid-19”, tha Prof Mandeep R Mehra, autori kryesor i studimit dhe drejtori ekzekutiv i spitalit Brigham dhe Women qendër e avancuar e sëmundjeve të zemrës në Boston, SH.B.A.
“Në vend të kësaj, gjetjet tona sugjerojnë se mund të shoqërohet me një rrezik të shtuar të problemeve serioze të zemrës dhe rrezikut të shtuar të vdekjes. Studimet klinike të rastësishme janë thelbësore për të konfirmuar ndonjë dëm ose përfitim të lidhur me këta agjentë. Ndërkohë, ne sugjerojmë që këto ilaçe nuk duhet të përdoren si trajtime për Covid-19 jashtë testimeve klinike.”
Të tjerë shkencëtarë sugjeruan që ilaçet nuk duhet të përdoren më në trajtimet Covid-19, përveç testimeve klinike të kontrolluara me kujdes.
Dr Stephen Griffin, profesor i asociuar në shkollën e mjekësisë, Universiteti i Leeds, tha se punimi ishte “potencialisht një studim si pikë referimi për terapinë Covid-19. Ndërsa nuk është një testim i kontrolluar nga placebo, një studim vëzhgues në këtë shkallë i ndërmarrë me analiza më të rrepta dhe të përpikta është vërtet i fuqishëm, “tha ai.
“Ndërsa testimet e kontrolluara do të kërkohen për aprovim konfident, indikacionet janë që këto ilaçe me siguri nuk duhet të përdoren jashtë mjedisit testues, ku pacientët mund të monitorohen për komplikime. Dikush gjithashtu mund të vërë në dyshim nëse burimet e nevojshme për studime të mëdha mund të jenë më të mira duke shmangur shkaqe të tjera, në të njëjtën kohë duke lejuar që vetë ilaçet të përdoren për qëllimin e tyre origjinal.
“Për më tepër, është e qartë se miratimet e profilit të lartë për marrjen e këtyre barnave pa mbikëqyrjen klinike janë të gabuara dhe të papërgjegjshme.”
Stephen Evans, profesor i farma-epidemiologjisë në Shkollën e Higjienës dhe Mjekësisë Tropikale në Londër, tha se nuk ka gjasa që testimet tani do të gjenin ndonjë përfitim të konsiderueshëm nga ilaçet. Ilaçet nuk duhet të jepen për trajtimin e Covid-19 përveç se në kontekstin e një testimi të rastit.
“Mund madje të thuhet se vazhdimi i dhënies së tyre, përveç se në një proces testimi, është joetike, duke pasur parasysh këtë dëshmi që nuk është kundërshtuar akoma me dëshmi të tjera në dispozicion.”
Tekstin origjinal e gjeni te “The Guardian”.