(CNN) Në udhëzimet e reja për modeluesit matematikorë dhe zyrtarët e shëndetit publik, Qendrat e SHBA-së për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve po vlerësojnë se rreth një e treta e të infektuarve me koronavirus janë asimptomatikë.
CDC gjithashtu thotë se “vlerësimi më i mirë” i saj është që 0.4% e njerëzve që shfaqin simptoma dhe kanë Covid-19 do të vdesin, dhe agjensia vlerëson se 40% e bartjes së koronavirusit po ndodh para se njerëzit të ndjehen të sëmurë.
Agjensia paralajmëron që ata numra janë subjekt i ndryshimit pasi më shumë po mësohet rreth Covid-19, dhe paralajmëron se informacioni është i menduar për qëllime planifikimi. Megjithatë, agjensia thotë se vlerësimet e saj bazohen në të dhëna reale të mbledhura nga agjensia përpara 29 Prillit.
Numrat janë pjesë e pesë skenarëve të planifikimit që “janë duke u përdorur nga modeluesit matematikë në të gjithë qeverinë federale”, sipas CDC. Katër nga ato skenarë përfaqësojnë “kufijtë e ulët dhe të lartë të ashpërsisë së sëmundjes dhe transmetueshmërisë së virusit”.
Skenari i pestë është “vlerësimi aktual më i mirë i CDC për bartjen virale dhe ashpërsinë e sëmundjeve në Shtetet e Bashkuara”. Në atë skenar, agjensia përshkroi vlerësimin e saj që 0.4% e njerëzve që ndjehen të sëmurë me Covid-19 do të vdesin.
Për njerëzit në moshën 65 vjeç dhe më të vjetër, CDC e vendos atë numër në 1.3%. Për njerëzit 49 e më pak, agjensia vlerësoi që 0.05% e njerëzve simptomatikë do të vdesin.
Nën pesë skenarët më të këqinj të përshkruar, CDC rendit një raport fataliteti të rasteve simptomatike prej 0.01, që do të thotë se 1% e njerëzve në përgjithësi me Covid-19 dhe me simptoma do të vdesin.
Në skenarin më të keq, CDC e vendos atë numër në 0.2%.
Një ekspert reagoi negativisht menjëherë në vlerësimet e CDC.
“Ndërsa shumica e këtyre numrave janë të arsyeshëm, shkalla e vdekshmërisë krijon hije shumë të ulët,” tha biologu Carl Bergstrom nga Universiteti i Uashingtonit për CNN.
Bergstrom, një ekspert në modelimin dhe simulimet e kompjuterave, tha që numrat dukeshin jo në përputhje me gjetjet e botës reale.
“Vlerësimet e numrave të të infektuarve në vende si NYC janë jashtë linjave me këto vlerësime. Le të kujtojmë se numri i vdekjeve në NYC tani është shumë më shumë sesa do të prisnim nëse çdo i rritur dhe fëmijë në qytet do të ishin infektuar me një virus i ngjashëm me grip. Ky nuk është grip. Ky është COVID, “tha Bergstrom.
“Siç e shoh, ‘vlerësimi më i mirë’ është jashtëzakonisht optimist, dhe skenari ‘rasti më i keq’ është mjaft optimist edhe si një vlerësim më i mirë. Dikush sigurisht dëshiron të marrë parasysh edhe skenarët më të këqinj, “tha Bergstrom për numrat e CDC.
“Duke i prezantuar këto si parametra zyrtarë të vendosur për përpjekjet e modeluese, CDC po ndikon në modelet e prodhuara nga agjensitë federale, por edhe ligjërimin më të gjerë shkencor sepse do të ketë një presion për të përdorur grupet e parametrave standardë CDC në modelet e artikujve që po punohen”, tha ai.
“Duke pasur parasysh që këta parametra vendosin nënvlerësimin e fatalitetit nga një diferencë e konsiderueshme në krahasim me konsensusin aktual shkencor, ky është thellësisht problematik.”
Numrat janë për qëllime planifikimi, thotë CDC
“Skenarët kanë për qëllim të avancojnë përgatitjen dhe planifikimin e shëndetit publik. Ato nuk janë parashikime ose vlerësime të ndikimit të pritshëm të COVID-19”, thotë CDC.
CDC thotë se numrat nuk “pasqyrojnë ndikimin e çdo ndryshimi në sjellje, distancën sociale ose ndërhyrjet e tjera”, i cili do të ishte i rëndësishëm për disa nga vlerësimet e agjencisë – siç janë sa infeksione rrjedhin nga secili rast.
Akoma, CDC po karakterizon numrat si vlerësime paraprake nga agjensitë federale, përfshirë CDC dhe Zyrën e HHS të Ndihmës Sekretarit për Përgatitje dhe Reagim, që janë “të dizajnuara për të ndihmuar në informimin e vendimeve nga modeluesit dhe zyrtarët e shëndetit publik, të cilët përdorin modelimin matematikor. “
Sipas skenarit më të mirë të vlerësimit, udhëzimi thotë se 3.4% e personave simptomatikë me Covid-19 do të kërkojnë shtrimin në spital, me atë numër që rritet në 7.4% tek njerëzit 65 e më të vjetër. CDC gjithashtu thotë se supozon se njerëzit pa simptoma janë po aq infektues sa ata me simptoma.
Tekstin origjinal e gjeni te “CNN”.
