Shkencëtarët kanë gjetur dëshmi për mutacione në disa lloje të koronavirusit që sugjerojnë që patogjeni mund të përshtatet te njerëzit pasi të dalë nga lakuriqët.
Analiza e më shumë se 5.300 gjenomave të koronavirusit nga 62 vende tregon se ndërsa virusi është mjaft i qëndrueshëm, disa kanë fituar mutacione, duke përfshirë dy ndryshime gjenetike që ndryshojnë “proteinën spike” kritike që përdor virusi për të infektuar qelizat njerëzore.
Studiuesit në Shkollën e Higjienës dhe Mjekësisë Tropikale në Londër theksojnë se është e paqartë se si mutacionet ndikojnë në virus, por pasi ndryshimet u ngritën në mënyrë të pavarur në vende të ndryshme ato mund të ndihmojnë që virusi të përhapet më lehtë.
Mutacionet spike janë shumë të rralla për momentin por Martin Hibberd, profesor i sëmundjeve infektive në zhvillim dhe një autor ekspert në studim, tha që shfaqja e tyre thekson nevojën për mbikëqyrje globale të virusit në mënyrë që ndryshimet më shqetësuese të kapen shpejt.
“Kjo është pikërisht ajo që ne duhet të kujdesemi,” tha Hibberd. “Njerëzit janë duke bërë vaksina dhe terapi të tjera kundër kësaj proteine spike sepse duket një objektiv shumë i mirë. Ne duhet të kemi vëmendje dhe të sigurohemi që asnjë mutacion nuk e zhvlerëson ndonjë nga këto qasje. “
Studimet mbi virusin zbuluan qysh herët se forma e proteinës së saj spike lejonte që ajo të lidhej me qelizat njerëzore në mënyrë më efikase sesa Sars, një virus i ngjashëm që shkaktoi një shpërthim në 2002. Dallimi mund të ketë ndihmuar që koronavirusi i fundit të infektojë më shumë njerëz dhe të përhapet me shpejtësi rreth botës.
Shkencëtarët do të shqetësohen nëse shfaqen mutacione më të gjera në proteinën spike, jo vetëm sepse ato mund të ndryshojnë mënyrën se si sjellet virusi. Proteina spike është objektivi kryesor i vaksinave në të gjithë botën, dhe nëse ndryshon shumë, ato vaksina mund të mos funksionojnë më. Terapitë e tjera të mundshme, të tilla si antitrupat sintetikë që futen në proteina të spikut, gjithashtu mund të jenë më pak efektive.
“Ky është një paralajmërim i hershëm,” tha Hibberd. “Edhe nëse këto mutacione nuk janë të rëndësishme për vaksinat, mutacione të tjera mund të jenë dhe ne duhet të vazhdojmë mbikëqyrjen tonë, kështu që të mos ballafaqohemi me situata si gjetja e një vaksine që funksionon vetëm kundër disa llojeve”.
Shkencëtarët analizuan 5.349 gjenome të koronavirusit që janë ngarkuar në dy bazat e të dhënave kryesore të gjenetikës që prej fillimit të shpërthimit. Duke studiuar përbërjen gjenetike të viruseve, shkencëtarët përpunuan se si është diversifikuar në lloje të ndryshme dhe kërkuan shenja që po i përshtateshin njerëzve.
Në një studim të pabotuar që nuk është rishikuar ende nga kolegët, studiuesit identifikuan dy grupe të gjera koronavirusësh që tani janë përhapur globalisht. Nga dy mutacionet spike, njëra u gjet në 788 viruse në të gjithë botën, ndërsa tjetra e pranishme në vetëm 32.
Studimi tregon se, deri në janar, një grup koronavirusësh në Kinë i shpëtoi zbulimit, sepse ata kishin një mutacion në rajonin gjenetik, në të cilin mbështeteshin testet e hershme. Testet më të fundit zbulojnë të gjitha llojet e njohura të virusit.
Muajin e kaluar, një ekip ndërkombëtar i shkencëtarëve përdori analiza gjenetike për të treguar se koronavirusi ka gjasa të ketë origjinë nga lakuriqët dhe nuk ishte bërë në një laborator siç kanë pohuar disa teoricienë të konspiracionit.
Tekstin origjinal e gjeni te “The Guardian”.
