Analiza e Shkollës Chan rreth koronavirusit gjenë se ekzistimi i një strategjie do të parandalonte mbingarkimin e spitaleve, përderisa do të krijohej imuniteti i popullatës
Kjo është pjesë e serisë tonë ‘Më të rejat rreth Koronavirusit’ në të cilën specialistët e Harvardit në epidemiologji, sëmundje infektive, ekonomi, politikë dhe disiplina të tjera ofrojnë njohuri mbi ato që mund të sjellin zhvillimet e fundit në shpërthimin e COVID-19.
Me rastet globale me koronavirus që shkojnë drejt gjysmë milioni, ekspertët e sëmundjeve infektive në Harvard thanë që modelimi i fundit tregon se – në mungesë të zhvillimit të një vaksine ose ndërhyrjeje tjetër – një model i shkallëzuar i distancimit shoqëror do të shpëtonte më shumë jetë sesa një strategji fikse e vetme, dhe në këtë mënyrë të shmanget mbingarkimi i spitaleve , pëderisa mundësohet krijimi i imunitetit në popullatë.
Puna e realizuar nga studiuesit në Harvard T.H. Shkolla e Shëndetit Publik Chan dhe e udhëhequr nga Yonatan Grad, Melvin J. dhe Geraldine L. Glimcher Profesoreshë Asistente e Imunologjisë dhe Sëmundjeve Infektive, dhe Marc Lipsitch, profesor i epidemiologjisë, gjithashtu tregon se nëse distancimi i rreptë shoqëror siç është ai i kopjuhar nga Kina – i cili ul transmetimin me 60 përqind – bëhet më fleksibil, rezulton në maja epidemike gjatë vjeshtës dhe dimrit në përmasa të ngjashme dhe me impakt të ngjajshëm në sistemin e kujdesit shëndetësor sikur ato që shkaktohen nga një epidemi e pakontrolluar.
Ne e shikuam çështjen nga këndi se si do të ndikonte kjo në atë që ka më së shumti rëndësi – mbingarkesën e njësisë së kujdesit kritik”, tha Grad.
Sipas studiuesve, problemi është se, ndërsa distanca e rreptë sociale mund të duket se është strategjia më efektive, zhvillohet imuniteti i një grupi të vogël të popullsisë ndaj një virusi që ka shumë të ngjarë të shfaqet përsëri.
Hulumtimi tregon se një metodë e mundshme për trajtimin e epidemisë, në mungesë të ndërhyrjeve të tjera efektive, mund të jenë periudha të shumëfishta “intermitente” të distancimit shoqëror, të cilat lehtësohen kur rastet bien në një nivel të caktuar dhe më pas riimpozohen kur ngrihen në pragun kryesor . Numrat e saktë, puna e treguar, varen nga fakti nëse COVID-19 është një sëmundje sezonale si gripi dhe ftohja e zakonshme – e shkaktuar edhe nga një koronavirus – apo nëse është po aq i transmetueshëm gjatë gjithë vitit. Në varësi të sezonalitetit, modelet tregojnë se distancimi shoqëror që ndodh midis 25 përqind dhe 75 përqind të kohës do të ndërtonte imunitet dhe do ta mban sistemin e kujdesit shëndetësor nga mbingarkesa. Me kalimin e kohës dhe shumica e popullsisë fiton imunitet, thanë ata, episodet kufizuese mund të ishin më të shkurtra, me interval më të gjatë ndërmjet tyre.
Ndërhyrje të tilla si zhvillimi i një vaksine (12 deri 18 muaj larg më së miri), zbulimi i një trajtimi që zvogëlon ashpërsinë e sëmundjes, ose identifikimi efektiv i çështjeve dhe gjurmimi i kontaktit do të ndryshonin situatën. Ata modeluan gjithashtu se çfarë do të ndodhte nëse Sh.B.A dyfishonte numrin e shtretërve të kujdesit kritik në sistemin spitalor. Kjo rritje e aftësisë për të trajtuar pacientët më të sëmurë do të lejonte që distancimi social të përfundonte në fillim të mesit të vitit 2021, me epideminë këtu gjatë vitit 2022. Në mungesë të ndonjë distancimi shoqëror, modeli parashikon që epidemia do të përfundonte diku këtë vjeshtë, por në kostoja e një sistemi të mbingarkuar të kujdesit shëndetësor dhe, me sa duket, shumë më shumë vdekje. Pas kësaj, virusi do të qarkullonte në mënyrë periodike, i ngjashëm me të ftohtin, gripin dhe ngjitjet e tjera të rregullta.
Grad e pranoi që nuk e dinte nëse ekzistonte vullneti politik për një trajtim të tillë zbato – pezullo, por Sarah Fortune, kryetare e Departamentit të Imunologjisë dhe Sëmundjeve Infektive të Shkollës së Harvard Chan, tha se hulumtimi paraqet atë që mendon se është strategjia më realiste në dispozicion. Është e pamundur, tha ajo, që SH.B.A. do të jetë në gjendje të “kthejë xhindin në shishe”, siç ka bërë Kina, dhe, meqenëse sistemet e brishta të kujdesit shëndetësor mbulojnë pjesë të mëdha të botës, virusi pothuajse me siguri do të ketë rezervuare nga të cilët mund të ri-infektoj vendet.
“Kufijtë e asaj që ne mund të arrijmë – qoftë edhe lokalisht, për sa i përket kontrollit të COVID – përcaktohen nga sistemet më të dobëta të kujdesit shëndetësor globalisht,” tha Fortune, në një konferencë të thirrur për media të enjten në mëngjes.
Hulumtimi i lëshuar këtë javë si një parathënie akademike dhe në pritje të një vlerësimi nga kolegët, erdhi mes paralajmërimeve se sistemi i kujdesit shëndetësor në Sh.B.A mund të mos jetë mjaftueshëm i fortë për të filluar një herë e përgjithmonë lehtësimin e distancimit shoqëror ose për të filluar regjimin zbato – pezullo. Ashish Jha, drejtor i Institutit Shëndetësor Global të Harvardit, tha që sistemi i kujdesit shëndetësor në Sh.B.A ka një “kodër më të pjerrët për t’u ngjitur” dhe kështu do të humbasë dy muaj kohë përgatitjeje vitale. Ai tha se distancimi shumë agresiv social është i nevojshëm tani për t’i dhënë kohë sistemit që të përballojë përhapjen e tanishme të virusit. Ai bëri thirrje për trefishimin e numrit të testeve, rritjen e prodhimit të pajisjeve mbrojtëse dhe koordinimin e reagimit në shkallë vendi.
Jha tha se duket qartë që epiqendra e pandemisë po zhvendoset nga Evropa në Sh.B.A. Numri i rasteve të tanishme këtu po afrohet me ato të Italisë dhe ka të ngjarë që së shpejti pas kësaj do të tejkalojë ato të Kinës. Vdekjet në Sh.B.A kanë kapërcyer 1.000, ndërsa goditja ekonomikee pandemisë u pasqyrua nga një numër rekord i amerikanëve – më shumë se 3 milion – të paraqitur për ndihmë sociale nga papunësia gjatë javës së kaluar.
Ndërsa rastet në New York vazhduan të rriten, Jha tha se ai ishte gjithashtu “thellësisht i shqetësuar” për rritjen e shpejtë të epidemisë në New Orleans. Udhëheqja federale, tha ai, mund të inkurajojë distancimin shoqëror në mbarë vendin që do të dobësojë epideminë në vendet ku nuk është ende e rëndë. Gjithashtu, së bashku me modelimin e epidemive, ajo mund të drejtojë burime të pakta si ventilatorët në vendet që shohin rritje të rasteve, duke lëvizur furnizimin nga një epiqendër në tjetrën. Ai gjithashtu bëri thirrje për një politikë standarde në lidhje me atë që duhet të bëni kur përballeni me mungesat e pajisjeve për shpëtimin e jetëve. Udhëzime të tilla do të ndihmojnë mjekët e ballafaquar me “zgjedhjen e tmerrshme” se kush duhet të qaset në pajisje dhe kush jo.
“Kështu e tejkalojmë këtë- së bashku. Nëse çdo shtet dhe çdo komunitet lufton për të maksimizuar ventilatorët e vet, të gjithë do të jemi në telashe. Por nëse ne mund të punojmë në një mënyrë të koordinuar, mund ta kapërcejmë atë shumë më lehtë”, tha Jha, duke folur gjatë një ngjarjeje në internet të sponsorizuar nga Forumi në Harvard T.H. Shkolla e Shëndetit Publik Chan dhe “The World” e PRI. “Ajo përfundimisht duhet të bëhet nga qeveria federale. … Kjo është arsyeja pse ne kemi një qeveri federale. ”
Sapo kulminacioni të kalojë këtu, tha Fortune, kombet me një infrastrukturë të dobët të kujdesit shëndetësor do të jenë akoma në shënjestër, dhe ajo është e shqetësuar se një epidemi e pakontrolluar në këto vende do të jetë katastrofike. India, për shembull, ka raportuar vetëm 700 raste, por ka bërë shumë pak testime, tha ajo.”Kam frikë se aty ku sistemi i kujdesit shëndetësor është shumë i brishtë, ajo që vjen më pas është pandemia që shfaqet në një mënyrë vërtet katastrofike,” tha Fortune.
Artikullin e plotë e gjeni te “The Harvard Gazette”
